OOK-recensie ‘Als de man verliest’
Auteur Wim van Lent is therapeut met een praktijk gericht op mannen en mede-eigenaar van Opleidingen Land van Rouw. Auteur Tim Overdiek is schrijver en therapeutisch coach. Toen hij 13 jaar was overleed zijn vader en in 2009 overleed zijn vrouw; Tim bleef achter met twee jonge zoons. Samen schreven zij dit boek: ‘Als de man verliest. Omgaan met tegenslag, verdriet en rouw’.
Waar gaat het boek over?
Aan bod komt theorie rond rouw en verlies (ondermeer de Verliescirkel en het duale procesmodel, de slingerbeweging tussen verlies en herstel). De praktijkvoorbeelden bestaan uit persoonlijke ervaringen van Tim en uit gesprekken van Wim met mannen, gevolgd door een uitleg. Regelmatig staat er een blokje ‘Time-out’ in de tekst om de lezer te laten stilstaan bij zijn eigen ervaringen en gevoelens.
Daarnaast zijn interviews met bekende Nederlanders opgenomen over verschillende vormen van verlies en hoe zij daarmee omgegaan zijn.
De rode draad van het boek is dat mannen door hun opvoeding niet geleerd hebben met emoties om te gaan en zeker niet om te huilen en kwetsbaarheid te tonen. De aanwezigheid en het voorbeeld van je eigen vader is daarbij bepalend. Dat maakt dat mannen bij verlies geneigd zijn weinig te praten en eerder te vluchten voor de pijn in actie (hard werken) of destructief gedrag (verslaving). En dat ze vooral niet om hulp vragen omdat ze vinden dat ze het zelf moeten oplossen. Eerder onverwerkt verlies kan ook gaan opspelen. Dit gedrag kan leiden tot isolement en in het uiterste geval suïcide.
Het boek is dan ook een oproep aan mannen om het verlies te voelen en te doorléven en hulp in te roepen, van je vrouw, andere mannen en zonodig een professionele hulpverlener. Het laatste hoofdstuk bevat zeven actiepunten voor ‘het openen van je mannenhart’.
Wat vinden wij van dit boek?
Allebei werden we direct geraakt door de prachtige inleiding van schrijver A.F.Th. van der Heijden over de dood van zijn zoon Tonio. Hij schetst eerlijk herkenbare aspecten van rouw, de band met zijn eigen vader en hoe hij en zijn vrouw met het verdriet omgaan.
Ook het verhaal van Humberto Tan, die twee broers verloor, is bijzonder omdat hij juist van zijn moeder geleerd heeft dat tranen mogen.
Herkenbaar is dat veel mannen het lastig vinden hun emoties te tonen. Controle willen houden en de neiging om vooral vanuit je hoofd (treffend het ‘hoofdkantoor’ genoemd in het boek) te reageren. De oorzaak van dit gedrag en de invloed van eerder verlies, vaak uit de kinderjaren, wordt helder beschreven. De lezer wordt rechtstreeks toegesproken in ‘mannentaal’.
Het is een toegankelijk boek voor mannen en hoe zij kunnen omgaan met verlies en rouw. Duidelijk wordt dat er vele vormen van verlies zijn en dat je de rouw voor elk verlies volledig dient te nemen. Doe je dat niet, dan stapelt het zich alleen maar op, met alle gevolgen van dien, zoals gezondheidsklachten. De schrijvers maken duidelijk dat mannelijkheid ook verbonden is aan kwetsbaarheid durven tonen, de realiteit erkennen en daarvoor is lef en kracht nodig.
Een prima introductie voor mannen die niet gewend zijn om (samen) te praten over verlies en rouw. Ook voor vrouwen een interessant boek met herkenbare praktijkvoorbeelden.
Dit boek kan helpen om in te zien dat je als partners een verschillende rouwstijl kunt hebben, er is daarbij geen goed of fout. En vooral voor mannen: dat het ook voor een man normaal is om zich eenzaam te voelen in rouw en het ‘gewoon even niet te weten’.
Marja Bouwman en Aart Harder
Tim Overdiek en Wim van Lent – Als de man verliest. Omgaan met tegenslag, verdriet en rouw.
Uitgeverij Balans, 2019
