Het verhaal van een lotgenoot – Marieke verloor haar broer toen ze 20 was

Een zachtaardige, lieve jongen met leuke humor en die erg smakelijk om zichzelf kon lachen. Maar ook iemand die complex kon zijn en niet altijd goed in zijn vel zat. Zo omschrijft lotgenoot Marieke haar broer Huub die in 2008 op 22-jarige leeftijd overleed na een hartritmestoornis. Volgens haar kon hij moeilijk met anderen praten, maar soms wel met haar. Misschien komt het wel omdat Marieke iemand is die goed naar anderen kan luisteren. Een eigenschap die goed van pas komt tijdens haar werk als rouwbegeleider. Een beroep waar ze voor koos na zelf een groot verlies te hebben meegemaakt.

Lotgenoot Marieke (34) uit het Brabantse dorp Almkerk is een rustig persoon. Ze kijkt graag de kat uit de boom en heeft naar eigen zeggen haar eigen tijd en ruimte nodig. In het juiste gezelschap is ze extravert en kan ze ook erg genieten van de mensen en gezelligheid. Ze noemt het haar missie dat mensen zich op hun gemak voelen, wat maakt dat ze zichzelf misschien soms op de tweede plek zet. Ook vrienden zeggen dat: ‘’De mensen om me heen beschrijven me als iemand die voor anderen klaar staat, een peptalk voor ze heeft wanneer nodig en iemand die meeleeft met de mooie maar ook minder mooie dingen.’’

Zelf weet ze immers ook maar al te goed wat de minder mooie dingen zijn. Het is 2008 als Marieke gebeld wordt door haar vader. Hij belde in tranen op dat de ambulance er net was en dat zij en haar toenmalige vriend naar huis moesten komen. Huub had een hartritmestoornis gekregen toen bij thuis bij zijn ouders op de bank zat. Zij hebben hem gereanimeerd tot de ambulance kwam, waarna hij in een coma in het ziekenhuis kwam te liggen. Uit verschillende testen bleek dat Huub geen hersenactiviteit meer had en op de negende dag werd besloten hem van de beademing af te halen. ‘’We waren op dat moment als gezin bij elkaar. Huub, pap en mam, mijn zusje Leonneke en ik. En na enkele momenten van vechten, gaf zijn lichaam het op en kwam hij te overlijden.’’

Het afscheid was intens zegt Marieke, intens verdrietig maar ook intens mooi. Huub was scoutingleider en ‘zijn’ scoutingkinderen liepen voor de kist in uniform en met rode rozen de kerk in. Tijdens de dienst werd persoonlijke muziek gespeeld en er werden mooie dingen voorgelezen door vrienden en familie. Nu jaren later, ervaart Marieke het vooral als moeilijk dat haar partner Jeroen haar broer nooit zal leren kennen. ‘’En dat hij mijn huidige huis en tuin nooit zal zien. Dat we niet meer met elkaar kunnen lachen samen. Dat ik niet heb mogen zien dat hij een mooi leven heeft kunnen maken.’’ De Brabantse is soms bang dat ze details over haar broer vergeet, zoals bepaalde gezichtsuitdrukkingen of zijn stemgeluid. Of gekke dingen die hij deed. ‘’En wat ik ook moeilijk vind is dat nieuwe verliezen altijd dat grote verlies weer even ‘aanraken’. Nieuwe verliezen zijn altijd groter en heftiger sinds Huub is overleden. Gestapeld verlies, kun je dit ook noemen.’’

Werken als rouwbegeleider

En in die uitspraak over ‘gestapeld verlies’ merk je wel dat Marieke meer weet van verlies en rouw. Een vakterm die ze gebruikt als rouwbegeleider en cliëntondersteuner. In haar werk treft ze mensen die allerlei ervaringen van verlies doormaken. Niet alleen het verlies van een persoon, maar ook van werk of een woning. Of chronisch verlies bij het krijgen van een beperking, bijvoorbeeld na een ongeluk. Ze voelt het als haar missie om ruimte te maken voor alle vormen van verlies, omdat elk verlies volgens haar zo anders is. ‘’Ik ga in gesprek met mensen en we zoeken samen de beste manier om te rouwen. Wat is hierbij nodig? Zijn dit gesprekken, of zijn dit bijvoorbeeld creatieve werkvormen? En hoe kun je ook in je eigen netwerk met belangrijke mensen om je heen praten over je verlieservaring?’’

Het werk dat ze doet, doet de 34-jarige niet zomaar. Nadat haar broer overleed, kreeg Marieke hele goede begeleiding van een pastor bij haar uit het dorp. Hij bracht Marieke, haar zus, een vriend van Huub en nog twee jonge dorpsgenoten bij elkaar om samen een rouwgroep te vormen. Dat inspireerde haar uiteindelijk om hier haar beroep van te maken.

“Op momenten dat ik hem ineens heel erg mis, dan zeg ik dat ook wel eens hardop. Het voelt dan alsof hij het kan horen.”

Verlies geïntegreerd in haar leven
Hoewel Marieke veel met anderen praat over verlies, is haar eigen verlies ook nog steeds een onderdeel van haar leven. Ze voelt dat het geïntegreerd is in haar leven. Ze leeft naar eigen zeggen verder met Huub in haar hart, maar hij is er altijd nog een beetje ‘bij’. Met haar ouders en zus herdenkt ze hem ook op vaste momenten. Zo gaan ze op eerste kerstdag en op zijn overlijdensdag met z’n vieren naar het graf. Ze steken samen een kaarsje aan en zijn even stil. ‘’Heel soms luister inkom wel eens de muziek van de begrafenis, maar dat is tegenwoordig zelden. Op momenten dat ik hem heel erg mis, dan zeg ik dat ook wel eens hardop. Het voelt dan alsof hij het kan horen.’’

Zo heeft ze in haar rouwproces haar eigen weg gevonden en dat raadt ze ook anderen aan als ze dan toch een advies zou moeten geven. ‘Misschien is dat wel mijn tip: zoek er echt je eigen weg in. Neem adviezen van anderen ter harte, maar alleen als ze ook echt werken voor jou. En ga niet teveel af op dingen als ‘huilen is goed voor je’, ‘praten helpt’, ‘je moet doorgaan met het leven’. Dit is allemaal goedbedoeld, maar is misschien niet helpend voor jou. Kijk wat jíj voelt en wat jíj nodig hebt. En zoek hier desgewenst professionele hulp bij, want je hoeft het niet helemaal zelf te doen.’’

Oproep: Voor deze rubriek ‘Lotgenoten’ zijn wij op zoek naar anderen die een broer of zus zijn verloren. Wil jij ook jouw verhaal vertellen? Mail dan kort wie je bent en wie je moet missen, naar: [email protected].

– Dit artikel is geschreven door Hanna. Lotgenoot en journalist –